Dit is een initiatief van Advocaten Familie- & Erfrecht
Wie erven volgens de wet als er geen testament is?
Het kan gebeuren dat de overledene geen testament heeft opgemaakt. In dat geval bepaalt de wet wie erft. Dat wordt het versterferfrecht genoemd.
Wie erven volgens de wet als er geen testament is?
In de wet is een groepenstelsel (parentelenstelsel) opgenomen. De wet heeft vier groepen gemaakt. Pas als in een eerdere groep geen familielid aanwezig is zijn de personen in de daaropvolgende groep als erfgenaam aan de beurt. Als eerst zijn de personen die in de eerste groep zitten aan de beurt. Als er niemand in die groep is, dient eerst bekeken te worden of iemand bij plaatsvervulling kan erven. Als er ook geen plaatsvervuller is, dan komt de volgende groep aan de beurt.
Het groepenstelsel:
- de kinderen en de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot van erflater;
- de ouders en broers en zussen van erflater;
- de grootouders van erflater;
- de overgrootouders van erflater.
Als erflater in de eerste groep zijn echtgenoot en één of meer kinderen als erfgenaam achterlaat, dan is er sprake van de wettelijke verdeling.
Hoeveel erven de erfgenamen volgens de wet?
De wet bepaalt dat de erfgenamen (die niet bij plaatsvervulling erven) gezamenlijk en voor gelijke delen erven. Er is een speciale regeling voor de tweede groep. De wet bepaalt dat halfbroers en halfzussen slechts de helft van het erfdeel van een volle broer of volle zus krijgen. Ouders mogen nooit minder erven dan een kwart.
Wat is plaatsvervulling?
Bij plaatsvervulling treedt de erfgenaam in de plaats van een erfgenaam die door de wet tot erfgenaam was geroepen. Het gaat hierbij om erfgenamen die op het moment van het openvallen van de nalatenschap overleden zijn of bijvoorbeeld de nalatenschap verworpen hebben. De plaatsvervullers krijgen dan gezamenlijk het erfdeel van degene wiens plaats zij innemen.
Wie moet de nalatenschap afwikkelen als er geen testament is?
Een erflater kan een executeur alleen bij testament benoemen. Als er geen testament is, kan er dus ook geen executeur zijn. De erfgenamen moeten de nalatenschap dan samen afwikkelen. Wel is het mogelijk dat aan één van de erfgenamen (of aan een derde) een volmacht wordt gegeven voor de afwikkeling van de nalatenschap. Als één van de erfgenamen de nalatenschap beneficiair heeft aanvaard, kan het zo zijn dat de regels van de wettelijke vereffening van toepassing zijn. In dat geval moet de nalatenschap volgens bijzondere regels worden afgewikkeld.