×

Mijn kindsdeel is nog niet opeisbaar, wat nu?

Als de wettelijke verdeling van toepassing is, gaan alle bezittingen en schulden van de overleden ouder naar de langstlevende ouder en krijgen de kinderen een vordering op de langstlevende ouder. De ouderlijke boedelverdeling zoals die nog in veel testamenten is opgenomen, werkt ongeveer hetzelfde. Wat nou als de langstlevende ouder de gehele nalatenschap er doorheen jaagt en de kinderen het vermogen zien verdampen? Kunnen de kinderen dan ingrijpen?

 

Wanneer is de vordering op de langstlevende ouder opeisbaar?

Artikel 4:13 BW bepaalt dat – tenzij het testament anders bepaalt – de vorderingen van de kinderen (ook wel kindsdelen genoemd) opeisbaar zijn bij het overlijden van de langstlevende ouder, wanneer de langstlevende ouder in staat van faillissement verkeerd of de WSNP wordt uitgesproken. Dit betekent dat de kinderen na het overlijden van de eerste ouder in beginsel een niet-opeisbare vordering hebben en dus geen betaling kunnen vorderen. Let wel altijd goed op, want soms wordt er in het testament van deze hoofdregel afgeweken.

De wettelijke verdeling en ongestoord voortleven

De gedachte achter de niet-opeisbare vorderingen is dat de langstlevende ouder ongestoord voort moet kunnen leven. De langstlevende ouder mag over het volledige vermogen beschikken en hierop interen. Er hoeft door de langstlevende ouder bij het doen van uitgaven dus geen rekening gehouden te worden met de vorderingen van de kinderen. Er hoeft dus ook geen zekerheid te worden geboden in de vorm van bijvoorbeeld het vestigen van een recht van hypotheek.

Wat kunnen de kinderen doen als het kindsdeel niet-opeisbaar is?

In sommige gevallen hebben de kinderen er belang bij hun vordering veilig te stellen, maar wat zijn de mogelijkheden?

Het testament bepaalt of vorderingen eerder opeisbaar zijn

In sommige gevallen biedt het testament uitkomst. Het kan zijn dat in het testament bepaald is, dat de vorderingen na een bepaalde periode of in een bepaalde situatie opeisbaar zijn. Doet de situatie zoals beschreven in het testament zich voor, dan is de vordering opeisbaar. Uiteraard kan ook afgesproken worden dat de vorderingen worden voldaan, ook als ze niet-opeisbaar zijn.

In hele uitzonderlijke omstandigheden is beslag mogelijk voor een niet-opeisbare vordering

Regelmatig wordt de vraag gesteld of er conservatoir beslag kan worden gelegd voor een niet opeisbare vordering uit het overlijden van de eerste ouder (het kindsdeel). De Hoge Raad heeft op 24 juni 2016 (ECLI:NL:HR:2016:1271) ter zake een vordering uit hoofde van een ouderlijke boedelverdeling beslist, dat in zeer uitzonderlijke omstandigheden beslag voor een niet opeisbare vordering mogelijk moet zijn. Omdat de vordering niet opeisbaar is, zal wel goed onderbouwd moeten worden waarom er sprake is van een zo uitzonderlijke situatie en zwaarwegende belangen dat beslag gerechtvaardigd is. Laat u in dat kader adviseren door een erfrecht specialist.

In sommige gevallen kan een beroep gedaan worden op de wilsrechten

In het geval de langstlevende ouder hertrouwt, biedt de wet ook een aantal mogelijkheden voor de kinderen in de vorm van de ‘wilsrechten’. Het hertrouwen van de langstlevende partner, brengt (afhankelijk van de vraag of de langstlevende ouder een testament heeft en wat daarin is bepaald) namelijk weer meer complicaties met zich mee. De kinderen kunnen dan in bepaalde gevallen aanspraak maken op goederen en een geldsom. Let wel op, want in het testament van de eerst overleden ouder kan zijn bepaald dat geen beroep kan worden gedaan op deze wilsrechten, maar de wilsrechten kunnen ook zijn ingeperkt of juist uitgebreid.

Bewind aanvragen als de langstlevende als gevolg van zijn lichamelijke of geestelijke toestand niet in staat is zijn vermogensrechtelijke belangen volledig waar te nemen

In sommige gevallen kunnen de kinderen het vermogen van de langstlevende ouder onder bewind laten stellen. Bewind kan worden uitgesproken op het moment dat iemand als gevolg van zijn lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of voor langere tijd niet in staat is zijn vermogensrechtelijke belangen volledig waar te nemen. Bewind biedt dus zeker niet in alle situaties uitkomst er moet wel een goede grond aanwezig zijn.

De mogelijkheden na overlijden van de langstlevende

Stel bij overlijden van de langstlevende is het vermogen volledig opgesoupeerd, dan staan de kinderen in beginsel met lege handen. Want ja, als de nalatenschap van de langstlevende leeg is, dan is er ook geen geld om de schuldeisers (onder wie de kinderen die een vordering hebben ter zake het vooroverlijden van de eerste ouder) te voldoen. Toch is er een aantal punten waar de kinderen op bedacht moeten en kunnen zijn, zoals:

  • Is de nalatenschap van de langstlevende zuiver aanvaard, dan zijn de erfgenamen van de langstlevende met hun privé-vermogen aansprakelijk voor schulden van de nalatenschap en dus ook voor de schulden uit het vooroverlijden van de eerst overleden ouder;
  • Zijn er tijdens leven door de langstlevende giften gedaan, dan kan wellicht een beroep worden gedaan op vernietiging van de giften;
  • Bezien kan worden of ook andere transacties vernietigd kunnen worden of bijvoorbeeld onrechtmatig zijn.

 

Bron: https://www.erfrechtadvocaat.nl/veelgestelde-vraag/mijn-kindsdeel-is-nog-niet-opeisbaar-wat-nu/