Kan een testament tijdens leven van een testateur ongeldig (nietig) worden verklaard?

Een testament ongeldig (nietig) laten verklaren na overlijden

Een testament dat is opgesteld terwijl iemand wilsonbekwaam is, is nietig. Hoe dat ook alweer zit, leest u in de bijdrage: Is het mogelijk een testament nietig te laten verklaren bij wilsonbekwaamheid.

Een testament ongeldig (nietig) laten verklaren tijdens leven

Geregeld vragen mensen zich af of een testament ook nietig kan worden verklaard terwijl de testateur (degene die het testament heeft laten opstellen) nog in leven is. Denk hierbij aan de situatie dat een van de kinderen erachter is gekomen dat zijn/ haar vader of moeder een testament heeft laten opstellen, terwijl de betreffende ouder op dat moment dementerende was en volgens het betreffende kind wilsonbekwaam was.

Bewijslevering voor het nietig verklaren van een testament tijdens leven

Voor degene die de wilsonbekwaamheid inroept, zou het bijzonder handig kunnen zijn als een beroep op wilsonbekwaamheid al gedaan zou kunnen worden tijdens leven van de testateur. Dit maakt het immers in sommige gevallen gemakkelijker om bewijs te leveren. De betreffende testateur zou nog aan een psychologische onderzoek kunnen worden onderworpen.

Wat zegt de wet over het nietig verklaren van een testament tijdens leven?

Toch moet de vraag of het mogelijk is om tijdens het leven een testament nietig te laten verklaren ontkennend worden beantwoord. Het testament heeft immers nog geen werking zolang de testateur niet is overladen, hetgeen blijkt uit artikel 4:42 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek. In dat wetsartikel staat: “Een uiterste wilsbeschikking is een eenzijdige rechtshandeling, waarbij een erflater een beschikking maakt, die eerst werkt na zijn overlijden en die in dit Boek is geregeld of in de wet als zodanig wordt aangemerkt.” Er is dan ook nog geen belang bij nietigverklaring van het testament voor overlijden van de testateur.

Wat komt in de rechtspraak en literatuur naar voren over nietigverklaring van een testament tijdens leven?

Al verschillende rechters hebben inmiddels uitspraken gedaan, aangaande dit soort kwesties. Deze uitspraken zijn (op een uitzondering na) eenduidig. Nietigverklaring van het testament is niet mogelijk zolang de testateur nog in leven is. In de literatuur wordt er wel verschillend gedacht over de vraag of het mogelijk moet zijn om tijdens leven van de testateur een testament nietig te verklaren. Er zijn uitzonderingssituaties denkbaar waarbij het wel mogelijk zou moeten zijn om een testament al tijdens leven van de testateur aan te vechten. Heeft u hierover vragen, laat u dan adviseren door een ervaren en gespecialiseerde erfrechtadvocaat.